Pagina: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Titel: Bouwstenen van een integrale leercultuur Wat is nodig in het mkb?
Auteur(s): Weide, Joost van der, Collou, Luuk, Visschedijk, Stijn, Vos, Menno, Corporaal, Stephan
Rubriek: Artikelen
Trefwoorden: Leercultuur, Leven Lang Ontwikkelen (LLO), MKB
Technologische en demografische ontwikkelingen maken het voor het midden- en kleinbedrijf (mkb ) noodzakelijk om werkprocessen continu te verbeteren en structureel te innoveren. Het vraagt van het hele bedrijf en haar medewerkers om continu alert te blijven op nieuwe kansen en uitdagingen. Een integrale leercultuur ontwikkelen is daarvoor essentieel. Veel mkb-bedrijven worstelen echter met het vormgeven van zo’n leercultuur. In dit artikel maken we inzichtelijk welke zes bouwstenen essentieel zijn voor de ontwikkeling van een leercultuur binnen het mkb: (1) inhoud van werk, (2) ruimte en veiligheid, (3) samenwerken en teamontwikkeling, (4) leiderschap, (5) organisatie inrichting en (6) externe omgeving. Vervolgens laten we zien hoe deze bouwstenen benut worden binnen het mkb op basis van 36 interviews binnen tien mkb-bedrijven. Zo is er bijvoorbeeld sprake van een opbouw van relatief simpel naar meer complex werk, waardoor leren mogelijk wordt gemaakt. Hoewel leidinggevenden, HR-professionals en medewerkers in het mkb hun ervaringen met de praktische invulling van leren en ontwikkelen binnen het mkb hebben laten zien, lijkt het vormen van een leercultuur niet altijd integraal aangepakt te worden. Bedrijven hebben ervaringen met alle bouwstenen, maar die lijken niet altijd bewust ingezet en ontworpen te worden. Hierdoor worden kansen op leren niet optimaal benut. We sluiten dit artikel daarom af met aanbevelingen die HR-professionals in het mkb kunnen gebruiken om de leercultuur binnen hun bedrijf systematisch en bewust vorm te geven en zodoende leren en ontwikkelen te optimaliseren binnen het mkb.
Editie: editie 2022 nr 4
Pagina: 1-24
Titel: Actieonderzoek als vehicle voor werken, leren en ontwikkelen in de verpleeghuissector
Auteur(s): Snoeren, Miranda, Legius, Marja, Wolters, Ingeborg, Janssen, Meriam
Rubriek: Artikelen
Trefwoorden: Leven Lang Ontwikkelen (LLO), Leer-werkomgeving, Organisatieverandering, Actieonderzoek, Werkplekleren
Veel medewerkers geven de voorkeur aan informele vormen van leren en ontwikkelen op de werkplek, terwijl formele leeractiviteiten gangbaarder zijn in organisaties. Deze activiteiten lijken vaak geïnitieerd door managers en HR-functionarissen en vinden veelal buiten de werkplek plaats. Dit terwijl arbeidsmarkttekorten noodzaken om leren en ontwikkelen in het dagelijkse werk vorm te geven. Dit artikel gaat in op het potentieel van participatief actieonderzoek om te leren en te ontwikkelen op de werkplek. Er wordt verslag gedaan van een actieonderzoeksproject binnen de verpleeghuiscontext. Onderzocht is hoe leren en ontwikkelen plaatsvonden en welke werkzame elementen binnen het actieonderzoeksproject hieraan bijdroegen. Resultaten laten zien dat leren en ontwikkelen in en van werk plaatsvinden op het moment dat authentieke situaties, direct beleefd worden. Ook helpt het als de authentieke situaties verkend worden vanuit verschillende perspectieven en als er mogelijkheden gezien worden voor nieuw of anders handelen. Regels en routines kunnen de integratie van leren en ontwikkelen in het werk beperken. Op basis van opgedane ervaringen en geleerde lessen worden aanbevelingen gegeven.
Editie: editie 2022 nr 4
Pagina: 26-49
Titel: De samenhang tussen leercultuur en de scholingsdeelname bij organisaties
Auteur(s): Kruijf, Björn de, Edzes, Arjen, Dijk, Jouke van, Waslander, Sietske
Rubriek: Artikelen
Trefwoorden: Leven Lang Ontwikkelen (LLO), Ontwikkelingsgericht personeelsbeleid, Opleiden, Personeelsontwikkeling
Leven lang ontwikkelen en een leercultuur worden gezien als belangrijk voor mensen en organisaties om in de toekomst competitief te blijven. Ze zijn nodig om te kunnen innoveren en zorgen ervoor dat mensen en organisaties zich kunnen aanpassen aan de snel veranderende eisen op de arbeidsmarkt door digitale en technologische veranderingen. Hoe leven lang ontwikkelen en leercultuur zich tot elkaar verhouden is echter onduidelijk. In dit artikel kijken we naar de samenhang tussen de leercultuur in een organisatie en de scholingsinspanningen van werknemers in een organisatie aan de hand van een enquête uitgezet bij alle werkgevers met meer dan vijf werknemers in de provincies Groningen en Drenthe. Scholingsinspanningen definiëren we op twee manieren: het percentage deelnemers dat in de afgelopen 12 maanden scholing heeft gevolgd en de intensiteit van de scholingsdeelname aan de hand van het gemiddelde aantal uren. Uit de resultaten blijkt dat een sterke leercultuur een positieve relatie heeft met het aantal deelnemers van een organisatie dat scholing heeft gevolgd. We vinden daarentegen geen bewijs voor een relatie tussen de leercultuur en de intensiteit van de scholing. Daarvoor telt vooral of werkgevers voor de scholingsinspanningen moeten betalen en of de scholing onder werktijd plaatsvindt. Beiden hebben een negatieve invloed op de scholingsintensiteit.
Editie: editie 2022 nr 4
Pagina: 50-72
Titel: Menskrachtproblematiek in de tandheelkunde: Aandacht voor duurzame inzetbaarheid
Auteur(s): Leeuwen, Evelien van
Rubriek: Artikelen
Trefwoorden: Duurzame inzetbaarheid, Employability, JD-R model, Strategisch HRM
Deze studie onderzoekt welke taakeisen en hulpbronnen medewerkers in de tandheelkunde ervaren en wat de relatie hiervan is met hun duurzame inzetbaarheid, op basis van het Job Demands-Resources model. De volgende onderzoeksvraag staat centraal: Welke taakeisen en hulpbronnen zijn van voorspellende waarde voor de duurzame inzetbaarheid van medewerkers in de tandheelkunde? Deze studie maakte gebruik van een mixed-methodaanpak waarbij kwalitatieve en kwantitatieve data werden verzameld. 48 medewerkers uit drie Nederlandse tandartspraktijken vulden een vragenlijst in en 11 medewerkers werkten mee aan semigestructureerde interviews. Resultaten laten zien dat naarmate medewerkers meer hulpbronnen ervaren (autonomie, taakvariatie, steun van leidinggevende en steun van collega’s) zij positiever zijn over de mate waarin zij tot hun pensioenleeftijd door willen werken. Met name steun van collega’s bleek een belangrijke hulpbron te zijn voor duurzame inzetbaarheid. In interviews noemden veel medewerkers verder het belang van goed contact met patiënten voor werkplezier. Taakeisen (werkdruk, lichamelijke belasting en emotionele belasting) hangen in het algemeen niet significant negatief samen met de mate waarin medewerkers aangeven door te kunnen werken tot hun pensioenleeftijd. Wel blijkt dat naarmate respondenten een hogere werkdruk ervaren, ze significant minder positief zijn over hun duurzame inzetbaarheid. Uit de interviews blijkt dat veel medewerkers een te hoge werkdruk ervaren wat stress en onzekerheid oplevert over of zij de pensioenleeftijd werkend zullen halen.
Editie: editie 2022 nr 3
Pagina: 1-22
Titel: Waarom de werknemersbeleving van HR-activiteiten belangrijk is
Auteur(s): Beurden, Jeske van, Veldhoven, Marc van , Voorde, Karina van de
Rubriek: Artikelen
Trefwoorden: HR-activiteiten, HR-professional , HRM algemeen
Hoe werknemers HR-activiteiten beleven, is belangrijk voor organisaties. Uit wetenschappelijke literatuur blijkt namelijk dat de werknemersbeleving van HR-activiteiten van cruciaal belang is om beoogde doelen van geïmplementeerd HR-beleid te behalen. In dit artikel, dat gebaseerd is op de belangrijkste resultaten van een promotieonderzoek, wordt ingegaan op vier uitdagingen waarmee (HR-)managers en onderzoekers worden geconfronteerd als het gaat om de werknemersbeleving van HR-activiteiten. De vier uitdagingen, geformuleerd in vraagvorm, zijn: (1) wat verstaan we onder de werknemersbeleving van HR-activiteiten? (2) hoe beïnvloedt de werknemersbeleving van (bundels van) HR-activiteiten werknemersuitkomsten (bijvoorbeeld bevlogenheid en betrokkenheid van de werknemer bij de organisatie)? (3) hoe beïnvloedt de aansluiting van de aangeboden HR-activiteiten op de behoeften van de werknemer de werknemersuitkomsten? en (4) hoe beïnvloedt overeenstemming tussen de HR-beleving van werknemers en managers de werknemersuitkomsten? Tot slot worden de praktische implicaties van de resultaten van het proefschrift besproken.
Editie: editie 2022 nr 3
Pagina: 23-40
Titel: Loopbaan APK's gekeurd. Inventarisatie voor instrumenten van loopbaanbegeleiding
Auteur(s): Detaille, Sarah, Nijman, Derk-Jan, Post, Jouke, Buijs, Edwin, Sanders, Jos
Rubriek: Artikelen
Trefwoorden: Loopbaanbeleid, Loopbanen
Een loopbaan APK is een instrument dat een individu helpt om inzicht te krijgen in de waarde van de eigen skills voor de huidige en toekomstige arbeidsmarkt, en om op basis daarvan toekomstgerichte loopbaankeuzes te maken. Inmiddels zijn er in Nederland veel van deze instrumenten in gebruik. Een goed overzicht ervan ontbreekt echter. Daardoor is het voor HR-professionals die overwegen een dergelijk instrument aan te bieden vooralsnog lastig kiezen. Om HR-professionals meer overzicht te bieden beschrijven we in dit artikel de resultaten van het verkennende en appreciërende onderzoek ‘Loopbaan APK’s gekeurd’. Het onderzoek beschrijft ongeveer 100 loopbaan APK-instrumenten, waarvan er 15 nader zijn geanalyseerd in interviews, focusgroepen en online enquêtes. De onderzochte instrumenten blijken vaak te bestaan uit een (digitale) vragenlijst, gecombineerd met een of enkele gesprekken. Ze zijn veelal gericht op werknemers met een afgeronde opleiding op minimaal mbo-2-niveau. Belangrijkste doel van een APK-instrument is bewustwording van de eigen kwaliteiten en kansen op de arbeidsmarkt. De meeste deelnemers zijn positief over de instrumenten. Onafhankelijke begeleiding in het gebruik ervan is daarbij een belangrijke succesfactor. Vraagtekens zijn er vooral bij de kwaliteit van de instrumenten, omdat een gedegen wetenschappelijke onderbouwing of evaluatie ervan nogal eens ontbreekt. Hoewel er in een aantal instrumenten wel gebruikgemaakt wordt van gevalideerde assessments, vindt er maar weinig evaluatie plaats op de effectiviteit van de instrumenten. Aanbevolen wordt daarom vooral om zorg te dragen voor goede en onafhankelijke begeleiding bij de APK’s, en om verder onderzoek te doen naar de effectiviteit van loopbaan APK’s.
Editie: editie 2022 nr 3
Pagina: 41-61
Titel: Heel Holland Matcht?
Auteur(s): Merx, Erik, Edzes, Arjen, Lieshout, H.A.M. van
Rubriek: Artikelen
Trefwoorden: Competentiemanagement, HR-instrumenten, Leven Lang Ontwikkelen (LLO), Person-Organisation Fit, Technologische ontwikkelingen
In de context van de zeer dynamische en steeds krapper wordende arbeidsmarkt anno 2022 pleiten verschillende organisaties voor het centraal stellen op de arbeidsmarkt van vaardigheden ofwel ‘skills’. In Nederland zijn er verschillende initiatieven gericht op het ontwikkelen van een skillsmarkt, maar van het grootschalig samenbrengen van werkzoekenden en werkgevers aan de hand van skills is voorlopig nog geen sprake. Dat komt mede omdat werkgevers de meerwaarde van skillsbenaderingen vaak nog te onduidelijk vinden. In dit artikel bespreken wij eerst de fundamentele bouwstenen van skillsmatches om vervolgens vanuit het perspectief van de werkgever de meerwaarde en vereisten van skillsmatching door te nemen. Fundamenteel aan skillsmatching is het in beeld brengen van skills. Daarvoor is het belangrijk om skills te objectiveren, aan te tonen en te wegen. Die skills kunnen vervolgens gebruikt worden tijdens het matchingsproces om vraag en aanbod op de arbeidsmarkt op basis van skills samen te brengen. Dat kan lonen voor werkgevers omdat zij daarmee (1) een grotere groep van geschikte kandidaten, (2) een fijnmaziger zicht op de kwaliteit van kandidaten, (3) een verbetering van de arbeidsorganisatie en (4) een stimulans voor het leren op de werkvloer kunnen bereiken. Om dat mogelijk te maken is het van belang dat werkgevers en HR-managers hun vraag naar arbeid uitdrukken in skills, gestructureerd hun skillsmatches evalueren en in kaart welke skills zij in de toekomst verwachten nodig te hebben.
Editie: editie 2022 nr 3
Pagina: 62-84
Titel: De sleutel naar grensoverstijgend samenwerken in learning communities; de rol van bruggenbouwer
Auteur(s): Bovens, Jeroen, Moresi, Sofie, Langenberg, Nard van den, Snoeren, Miranda
Rubriek: Artikelen
Trefwoorden: Bruggenbouwer, Learning communities, Leven Lang Ontwikkelen (LLO)
Voortdurende maatschappelijke veranderingen en uitdagingen vragen om samenwerking en een leven lang ontwikkelen. Vaak gebeurt dit in learning communities (innovatieve leerwerkomgevingen) waar organisaties grensoverstijgend samenwerken aan complexe vraagstukken. Bruggenbouwers (brokers) hebben een sleutelpositie in het ontwikkelen van deze learning communities om mensen en organisaties met elkaar te verbinden. Een veelzijdige rol die zich moeilijk laat definiëren. Bovendien voorzien organisaties niet altijd bewust in ondersteuning en ontwikkeling van deze bruggenbouwers. Op basis van een mixed-methodsbenadering voorziet dit onderzoek in de behoefte van een generieke rolbeschrijving met zeven vaardigheden. Hierbij wordt de invloed van kennis, ervaring en persoonskenmerken belicht. Bruggenbouwers werken intersectoraal over grenzen van organisaties heen en ondersteunen betrokken professionals en organisaties in hun samenwerking door politiek bewust en strategisch te handelen. Zij stimuleren kennisdeling en vertalen kennis naar diverse betrokkenen en contexten en onderzoeken daarbij de beroepspraktijk systematisch. Deze rolbeschrijving en de gewenste ondersteuning hierin biedt concrete handvatten om bruggenbouwers beter te selecteren, te waarderen en ook gerichter te investeren in hun professionele ontwikkeling. Deze investering is van cruciaal belang omwille van de katalyserende werking van de rol als bruggenbouwer om het voortdurend leren en ontwikkelen bij organisaties mogelijk te maken.
Editie: editie 2022 nr 3
Pagina: 85-103
Titel: Het Skillspaspoort: Een eerste verkenning naar de wensen, behoeftes en randvoorwaarden van werkgevers
Auteur(s): Ballafkih, Hafid, Bay, Najat, Zinsmeister, Joop
Rubriek: Artikelen
Trefwoorden: Skillspaspoort, Selectie, Doorstroom , Mobiliteit
Een innovatief idee dat de afgelopen jaren aandacht heeft gekregen binnen verschillende landelijke arbeidsmarktgeoriënteerde organen is het skillspaspoort, dat een oplossing zou zijn voor matchingsproblemen en personeelsontwikkelingsvraagstukken. Het paspoort wordt gezien als een instrument waarin de verworven skills (kennis en vaardigheden), houding (persoonlijkheid), interesse en loopbaanverwachtingen (ambities) op een voor werkgevers en werknemers begrijpelijke, relevante en eenduidige manier zijn samengevat. Het skillspaspoort zou de informatieasymmetrie tussen werkgevers en werknemers verkleinen en daarmee de transitie, mobiliteit en allocatie op de arbeidsmarkt kunnen verbeteren. Deze aannames liggen ten grondslag aan het skillspaspoort. In dit artikel verkennen we de wensen, behoeften en randvoorwaarden van werkgevers bij een skillspaspoort. Zij zien de potentie, maar voelen niet de urgentie. Ook laat onderzoek zien dat de fundamentele vooronderstelling van rationaliteit, die schuilgaat achter het paspoort, verloren gaat door het handelen van werkgevers. Zo hechten werkgevers veel waarden aan sollicitatiegesprekken omdat zij daarin betekenis geven aan de competenties van sollicitanten. Bij dat proces van betekenis geven komt veel subjectiviteit kijken. Werkgevers zien het skillspaspoort daarom ook als een hulpmiddel waarin standaardgegevens zijn vastgelegd die zij kunnen gebruiken. Hoewel werkgevers de voordelen zien van een paspoort, weten zij nog niet zeker of zij zullen investeren in een paspoort. Zij hebben nog veel vragen die gerelateerd zijn aan eigenaarschap, privacy, kosten en validatie, naast allerlei andere wensen en randvoorwaarden die onbeantwoord blijven. Dat zijn vragen waarop geen eenduidig antwoord bestaat, omdat het paspoort in ontwikkeling is en eigenaarschap ontbreekt.
Editie: editie 2022 nr 2
Pagina: 1-21
Titel: Succesfactoren voor de implementatie van zelfsturende teams in de langdurige zorg
Auteur(s): Boezeman-Van Rijn, Gisella, Haas, Maarten de, Eerde, Wendelien van
Rubriek: Artikelen
Trefwoorden: Organisatieverandering, Zelfsturing
De populariteit van zelfsturende teams in de gezondheidszorg groeit, maar de wijze waarop de implementatie ervan door medewerkers van de zorgorganisaties wordt ervaren, varieert enorm. Het doel van dit onderzoek was, de bepalende factoren voor een succesvolle implementatie te achterhalen. We onderzochten de transitie naar zelfsturende teams in vier Nederlandse zorgorganisaties waarvan er twee succesvol waren en twee niet. Medewerkers die in verschillende rollen betrokken waren bij deze implementaties zijn geïnterviewd (n = 16) over hun ervaringen. We hanteerden de tien factoren uit de metastudie van Stouten et al. (2018) die helpen verklaren waarom een organisatieverandering slaagt of niet. De factoren bleken relevant voor de analyse voor het slagen of mislukken van zelfsturende teams, ook al kwam een enkele van deze factoren niet uit ons onderzoek naar voren. Onze bevindingen tonen aan dat voldoende tijd voor de implementatie – door Stouten et al. (2018) niet als aparte factor benoemd – een essentiële voorwaarde is. Het onderzoek laat zien dat het niet vanzelfsprekend is dat zelfsturende teams een succes worden en dat er oog moet zijn voor de factoren die in het onderzoek naar voren komen.
Editie: editie 2022 nr 2
Pagina: 22-42