Maakt werknemersparticipatie een verschil?

Conflictrijke versus conflictarme bedrijfscontexten: wie of wat maakt het verschil? Durven inzetten op zowel indirecte als directe participatie, zo blijkt. Beide doen er toe. Dit is in een notendop de conclusie van een onderzoek naar conflict- en participatiepraktijken binnen een Belgische bedrijfscontext. Belgische bedrijven hebben een kwalijke reputatie op het vlak van sociale conflicten. Zo gingen gemiddeld in de periode 2009–2013 per duizend werknemers 66 dagen door stakingen verloren (ter vergelijking: in Nederland gingen in diezelfde periode gemiddeld ‘slechts’ 9 arbeidsdagen per jaar verloren). Nochtans is het thema ‘sociale conflicten’ de laatste jaren in onze contreien vanuit onderzoek relatief onderbelicht gebleven. In dit artikel willen we het thema terug op de voorgrond plaatsen. Doelstelling is te komen tot een antwoord op de vraag of en hoe werknemersparticipatie kan bijdragen tot conflictreductie in organisaties. We gebruiken hiervoor data uit recent perceptieonderzoek bij Belgische (HR-) managers. We starten met een situering van het conflict- en participatiethema in de literatuur. Hierbij slaan we een brug tussen de discipline van HRM enerzijds en de discipline van arbeidsverhoudingen (in de Angelsaksische literatuur beter bekend als Industrial Relations of IR) anderzijds.