Leidinggeven aan Zelforganisatie. Een paradox?

In tijden waarin het hybride werken steeds meer gemeengoed is en thuiswerken steeds gewoner wordt, wordt het zelforganiserend vermogen van teams steeds belangrijker. In dit boek beschrijft Veronique Kilian hoe het zelfsturend vermogen van medewerkers en hun teams kan worden geactiveerd en hoe leidinggevenden hierop kunnen sturen. Het boek bundelt praktijkverhalen en concrete handvatten met de ervaringen van de auteur als teamcoach in diverse organisaties.

Volgens de auteur, werkt zelforganisatie niet zonder gericht leiderschap. Dat lijkt paradoxaal en impliceert voor leidinggevenden het hanteren van een spagaat tussen loslaten en ingrijpen. In het boek tracht zij uit te leggen hoe dat in de praktijk werkt en wat daarvan te leren valt.

Talloos veel modellen

Over zelforganisatie bestaan talloos veel modellen. Ze beschrijven hoe eigenaarschap bij werknemers kan worden gecreëerd en hoe teams zelf bepalen wat hun doelen zijn en hoe ze die willen realiseren. Kilian vraagt zich af of dit in de praktijk wel echt werkt. Immers, hoe kunnen bekende valkuilen worden vermeden, zoals oeverloos overleggen, doelloos rondzwemmen of solistisch gedrag van teamleden? Wat is er nodig om teams werkelijk te laten floreren? Hoe dragen de teamleden daaraan bij? Het antwoord op deze vragen leidt voor de auteur tot de paradox van zelforganisatie: zonder leiderschap werkt het niet!

Voor het boek interviewde Kilian diverse leidinggevenden in organisaties die werken volgens de principes van zelforganisatie. Organisaties uit diverse branches – zoals de zorg, de ICT en de technische dienstverlening – komen aan bod. Aan de hand van de voorbeelden, de lessen en successen van Voys, Infocaster en Insign.It, beschrijft Kilian zowel de theoretische achtergronden, als de toepassing van populaire methodieken op het gebied van zelforganisatie.

Tools en handvatten

Het boek biedt kennis en tools die nodig zijn voor het laten excelleren van zelforganiserende teams. In het eerste deel worden de vijf cruciale elementen beschreven die nodig zijn voor succesvolle zelforganisatie in de praktijk. Ieder hoofdstuk wordt afgesloten met praktische tools en handvatten voor de lezer. Het tweede deel biedt handvatten voor gespreksvoering, geeft een overzicht van verschillende teamfases en verschaft concrete opdrachten die de lezer zelf – of met zijn team – kan toepassen op de werkvloer. Inzicht wordt verkregen in interventies voor specifieke problemen en de toepassing daarvan in de dagelijkse praktijk. Het vergroten van het werkgeluk vormt hierbij de rode draad.