Beste medewerker, hoe gaat het?

Besproken door Peggy De Prins

Beste medewerker, hoe gaat het? Met deze originele titel nodigen de auteurs de lezer uit in hun verhaal over een eigentijdse ‘feedbackcultuur’. Ze starten het verhaal met de initiatie van de paradigmashift: van het klassiek geïsoleerde evaluatiegesprek, naar een nieuw, dynamisch systeem waarin ondersteunende feedback, dialoog en het belang van leren centraal staan. Vervolgens presenteren ze tien ingrediënten die kunnen zorgen voor zo’n nieuw systeem. Bedoeling is dat organisaties zelf een selectie uit het menu maken om op die manier tot een best fit te komen. Het menu bestaat uit volgende tien punten:

ontwikkel een ondersteunende feedbackcultuur of feedbackomgeving
praat frequent met je medewerkers
creëer veiligheid
hou rekening met balans positieve versus negatieve feedback
wees je bewust van de cruciale rol van de leidinggevende en het belang van een goede relatie met de medewerker
geef ook aandacht aan de verantwoordelijkheid van de medewerker in de feedbackomgeving
varieer op maat van de medewerker
zet in op een eerlijk, transparant en psychologisch veilig systeem
optimaliseer je formele aanpak
train leidinggevenden en medewerkers

De tien ingrediënten worden bijzonder zorgvuldig besproken, telkens wetenschappelijk onderbouwd en geïllustreerd met interessante voorbeelden en tips en tricks voor de praktijk. De ingrediënten geven het boek niet enkel een duidelijke structuur en een stevige body. Ze bieden tegelijkertijd voor de lezer concrete handvaten voor actie en verbetering.

Motieven

Interessant wordt het wanneer de auteurs dieper graven dan de klassieke managementliteratuur en komen met theoretische inzichten uit bijvoorbeeld de sociale psychologie om bepaalde mechanismen beter te begrijpen en te duiden. Zo heb ik bijvoorbeeld onthouden dat er verschillende motieven zijn voor feedback zoekend gedrag. Naast het verbeteren van prestaties (instrumenteel motief), is er ook zoiets als het ego-versterkend en het imago-gedreven motief. Strategisch feedback vragen om je zelf beter in de schijnwerpers te zetten bijvoorbeeld.

Ook de impact van leeftijd en ervaring vond ik interessant. Zo is het bij ervaren medewerkers minder interessant om sterk te focussen op zaken die minder goed zijn, terwijl dit voor junior medewerkers net wél interessant kan zijn om hun toekomstige prestaties te verbeteren. Of wat te denken van de feedback-paradox? Wanneer we negatieve feedback krijgen, reageren we hier vaak minder gunstig op. Door de negatieve feedback niet te gebruiken zullen we echter opnieuw minder goed presteren en vaker negatieve feedback krijgen. Op die manier creëren we onze eigen neerwaartse spiraal. Een handig inzicht, dat ik zeker zal gebruiken bij een volgend feedbackgesprek.

Nieuwe risico’s

Dit soort inzichten geeft het boek extra reliëf. Ze geven ook extra munitie in het pleidooi van de auteurs om vooral maatwerk na te streven in het vormgeven van een feedbackcultuur. Niet iedere organisatie/ medewerker is immers gebaat bij eenzelfde invulling .
De toon in de bespreking van de ingrediënten is genuanceerd en realistisch. De auteurs willen zeker geen te ideaal of romantisch beeld schetsen van de feedbackrealiteit. Regelmatig wordt verwezen naar nieuwe risico’s of valkuilen. De 360° feedbackmethode wordt bijvoorbeeld erg kritisch besproken.

Overbodig

Het boek richt zich naar een breed publiek van zowel academisch geïnteresseerden als naar managers in de praktijk. De auteurs trachten beide doelgroepen evenwichtig te bedienen. Theorie, empirie en praktijk lopen door elkaar. Op het einde van het boek is er nog een extra ‘weggever’ voor de praktijkmensen (de feedback barometer) en een extra ‘weggever’ voor de academische lezer (‘een uitdieping van de wetenschappelijke literatuur over prestatiemanagement’). Sommige lezers zullen dit zeker waarderen. Anderen zullen dit soort weggevers overbodig vinden en voldoende inspiratie en focus halen uit de tien ingrediënten. Wat er ook van zij, wat mij betreft is het boek een aanrader. In post-corona-tijden zijn we zoekende naar juiste en gebalanceerde vormen van feedback. Een gedegen, wetenschappelijk onderbouwd boek mét praktijk-menu kan in zo’n zoektocht zeker mee richting geven

Bibliografische gegevens

Titel: Beste medewerker, hoe gaat het?
Auteurs: Eveline Schollaert, Shana Mertens, Bart van Theemsche, Gerd Jacobs
Uitgever: Owl Press 2022
ISBN: 9789463934749