Een integraal contextueel perspectief op werkintensivering van beroepen
Maatschappelijke ontwikkelingen zorgen er de afgelopen 20 jaar voor dat werken vaak intensiever is geworden. Zowel onder thuiszorgmedewerkers, leerkrachten in het basisonderwijs, ICT-systeembeheerders als orderpickers is de werkdruk toegenomen. Dat blijkt uit onderzoek van het Departement Human Resource Studies van Tilburg University. De toegenomen werkdruk heeft te maken met een complexe wisselwerking tussen allerlei facetten van het werk, de beroepsbeoefenaren en de maatschappelijke context.
Onderzoekers Sjanne Marie van den Groenendaal, Msc, Dr Charissa Freese en professor dr. Marc van Veldhoven zien dat er steeds hogere eisen gesteld worden aan werknemers. Zo moeten mobiele beveiligers een steeds groter gebied beveiligen, geven leerkrachten les aan vollere klassen en werken ze met een complexer digitaal leerlingenvolgsysteem. Thuiszorgmedewerkers krijgen steeds minder tijd om hun werk te doen, vrachtwagenchauffeurs zien meer drukte en agressie in het verkeer, systeembeheerders moet vaker in de avonden en weekenden werken. Orderpickers lijken soms in snelheid te moeten concurreren met robots. Er is een toename van zowel de kwalitatieve taakeisen, de emotionele belasting als de kwantitatieve taakeisen, aldus de onderzoekers. Daardoor worden stressbestendigheid, mensenkennis, conflicthantering en communicatieve vaardigheid in alle beroepen steeds belangrijkere eigenschappen. Daarnaast krijgen werknemers te maken met steeds meer veeleisende klanten, collega’s en leerlingen door veranderende maatschappelijke waarden en normen. 
Onderzoeksmethode
De onderzoekers ontwikkelden een integraal onderzoeksmodel waarin werkintensivering wordt beschouwd vanuit de wisselwerking tussen vier aspecten: veranderingen in de kwantitatieve taakeisen, veranderingen in de kwalitatieve taakeisen, hulpbronnen in het werk en persoonlijke hulpbronnen van beroepsbeoefenaren. Arbeidsdeskundigen bespraken vervolgens de samenhang in deze vier aspecten met maatschappelijk factoren die de beroepen de afgelopen tijd hebben veranderd. Ook is gekeken naar veranderingen in functie-eisen voor de beroepen. Het ontwikkelde model is ook op andere beroepen toe te passen. Met de conclusies uit het onderzoek kan meer gefundeerd worden nagedacht over het voorkomen van extra werkdruk of een burn-out. Zo kan extra scholing om met digitale systemen om te gaan, of technologische ontwikkelingen om te gaan of bij te houden een mogelijke oplossing.
Aanbevelingen HRM
De onderzoekers adviseren werkgevers en arbodiensten om de intensivering van het werk bespreekbaar te maken. Door systematisch aandacht te besteden aan veranderingen kan er tijdig actie ondernomen worden en kan negatieve impact van de verandering wellicht beperkt worden. Daarnaast raden ze aan om te kijken of aangeboden hulpbronnen ook als zodanig door werknemers ervaren worden en zouden sommige werknemers baat kunnen hebben ondersteuning op het gebied van conflict- en communicatievaardigheden.
Auteurs
Sjanne Marie van den Groenendaal, Msc., Dr. Charissa Freese & Prof. Dr. Marc van Veldhoven. De auteurs zijn allen verbonden aan het Departement Human Resource Studies bij Tilburg University, respectievelijk als AiO en docent, senior onderzoeker en hoogleraar
 |
Download hier de volledige pdf |
Of ga naar het overzicht van alle nieuwe artikelen.