Ongelijkheid door grotere macht werkgevers

De arbeidsmarkt en de arbeidsverhoudingen in Nederland zijn in de afgelopen jaren sterk veranderd. Op de arbeidsmarkt is diversiteit, fragmentatie en ongelijkheid toegenomen en de macht is meer en meer komen te liggen aan de werkgeverskant. Dat concluderen Maarten Keune, Wike Been en Frank Tros van de Universiteit van Amsterdam in hun onderzoek Ongelijkheid: Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in de arbeidsverhoudingen. Blijvende loonmatiging en verdere flexibilisering van de arbeidsmarkt zijn het gevolg.

De representativiteit en legitimiteit van met name vakbonden staat onder druk, bijvoorbeeld omdat steeds minder mensen lid zijn van een vakbond. Er zijn steeds vaker conflicten tussen werkgevers- en werknemersorganisaties onderling en de relaties zijn minder gericht op consensus. Deze hedendaagse machtsverhouding zijn waarschijnlijk een groot struikelblok voor het overleg in de polder, aldus de onderzoekers. De sociale partners blijken steeds minder in staat om consensus te bereiken op de sociaaleconomische kernthema’s van vandaag de dag.

Uitdaging HR-professional

De bevindingen zijn van belang voor het werk van de HR-professional. Want zij moeten ervoor zorgen dat organisaties inclusiever worden en meer maatwerk leveren in het personeels- en organisatiebeleid. Vrouwen, ook in hogere posities, hebben thuis bijvoorbeeld gemiddeld meer zorgtaken. Het groeiende aandeel van oudere werknemers op de arbeidsmarkt betekent dat er ingespeeld dient te worden op hun behoeften. Nieuwe groepen migranten en arbeidsgehandicapten op de arbeidsmarkt zal de HR-professional uitdagen in het creëren en vormgeven van gelijke kansen en inclusie op de werkvloer.

Bewust

Daarnaast is het belangrijk dat HR-professionals zich bewust zijn van het feit dat keuzes over wie stel ik aan met welke contractvorm en met welke arbeidsvoorwaarden bijdragen aan de verhoudingen op de arbeidsmarkt. Deze keuzes staan niet op zich. Volgens de onderzoekers moeten HR-professionals nadenken over wat al deze veranderingen betekenen voor de arbeidsmarkt en in de arbeidsverhoudingen.

Auteur

Prof. dr. M.J. Keune (Maarten Keune) is professor in sociale zekerheid en arbeidsverhoudingen bij AIAS-HSI, Universiteit van Amsterdam. Dr. W.M. Been (Wike Been) is onderzoeker bij AIAS-HSI, Universiteit van Amsterdam. Dr. F. H. Tros (Frank Tros) is onderzoeker bij AIAS-HSI, Universiteit van Amsterdam.