Hoe onaangepast gedrag kan leiden tot verbeterde resultaten en innovatief vermogen

In het boek ‘Rebelleren moet je Faciliteren’ houdt Bas Kodden een pleidooi voor het belang van non-conformistisch gedrag in organisaties. Volgens hem, komt werkelijke innovatie van rebellen. Daarbij is het wel van belang de goede van de slechte rebellen te onderscheiden. Bas Kodden: “een van mijn conclusies is steeds weer: we willen wel out-of-the-box-denkers, maar we kweken conformisten.”

In een van de eerste hoofdstukken legt Kodden een link naar de tv-kok Gordon Ramsey: “Hij is de beste interim-manager die ik ken. Zijn tv-programma ‘Oorlog in de Keuken’ vind ik een mooie metafoor voor organisaties in Nederland. Ramsey komt in restaurants die in verval zijn geraakt en de weg terug niet kunnen vinden. Heel vaak ontdekt hij dat rebelse en kritische medewerkers die enorm bevlogen waren de mond is gesnoerd door verkrampt management dat op zoek is naar controle over situaties.”

Het goede nieuws van Kodden is dat we kunnen ontsnappen aan dit verschijnsel. Door de rol van Ramsey op ons te nemen. Door de rebellen te omarmen, inclusief de rebel in jezelf. Kodden waarschuwt: “Je moet wel de rebel van de saboteur kunnen onderscheiden. Mijn zoektocht van de afgelopen jaren ging over de vraag hoe je dát nou doet.”

The bad, the ugly, the good en the best

In het boek wordt veel – vooral Amerikaans – onderzoek op een rij gezet. Kodden voegt daar eigen onderzoek aan toe en maakt op basis daarvan onderscheid in vier typen rebellen: the bad, the ugly, the good en the best. Slechte rebellen zijn medewerkers die actief niet-betrokken zijn en dat zijn er – volgens Kodden – ontluisterend veel. Ongeveer één op de tien medewerkers is bezig de organisatie uit te hollen en gebruikt zijn onmacht en ontevredenheid om het ook voor anderen minder leuk te maken. Dat maakt het voor leidinggevenden natuurlijk moeilijk om greep op de zaken te houden.

Goede rebellen kunnen daarentegen door hun onaangepastheid wel overkomen als een ‘pain in the ass’, maar bij nadere beschouwing blijken zij – opnieuw volgens Kodden – toch het goede na te streven, respectvol te zijn en uitstekend samen te werken. De beste rebellen dagen voortdurend de status quo uit, kunnen ontsnappen aan sociale druk en stellen ook hun eigen overtuigingen ter discussie. Dat gedrag moeten leidinggevenden koesteren, tenminste als zij willen blijven vernieuwen en verbeteren.

Durf te rebelleren

Voor het verkrijgen van houvast voor leidinggevenden in de jungle van de rebellie, bevat het boek een praktisch stroomschema dat de titel ‘Durf te Rebelleren’ draagt. Als je ‘neen’ antwoordt op de vraag of je wel eens rebelleert, dan vertelt het schema je wat je te doen staat. En als je ‘ja’ zegt, dan wijst het schema de weg naar de beste vorm van rebellie. Want rebellen hebben de toekomst. De boodschap van het boek is dan ook: durf te rebelleren! Want dat is goed voor de organisatie.

Bibliografische gegevens:

Auteurs: Bas Kodden
Titel Rebelleren moet je Faciliteren. Hoe onaangepast gedrag kan leiden tot verbeterde resultaten en innovatief vermogen.
Uitgegeven door: Big Business Publishers
Jaar: 2024