Het Prestatiemenu

Regelmatig duikt in onderzoeks- en opinieartikelen het pleidooi op voor het afschaffen van de beoordelingsgesprekken in organisaties. Hoewel hier best veel voor valt te zeggen, is dat tot op heden niet gebeurd. Wel verandert de vorm en de inhoud van die gesprekken met enige regelmaat. In zijn nieuwe boek Het Prestatiemenu spreekt Jacco van den Berg bijvoorbeeld liever over: Het Goede Gesprek. Het boek is gewijd aan de theorie, de praktijk en de ‘best practices’ van dat gesprek en wil HR-professionals de weg wijzen naar een nieuwe wijze van performancemanagement.

Volgens Van den Berg is er niets mis met het beoordelingsgesprek, mits het aansluit bij de nieuwe ontwikkelingen van het laatste decennium. Zoals daar zijn: zelfsturende teams, thuiswerken, de holacratie, de ‘appreciative inquiry’, de queeste naar werkgeluk, agile werken, scrum-men, de employee experience, en dergelijke. Allemaal ontwikkelingen die nopen tot een andere organisatie van het werk, een andere aansturing en een ander type persoonlijke en professionele ontwikkeling.

Succesfactoren

“Meebewegen, wendbaar en veerkrachtig zijn – dat zijn in organisaties de succesfactoren van vandaag”, zegt Van den Berg. “Woorden als autonomie, vertrouwen en verantwoordelijkheid geven richting aan het werk van de medewerkers van nu. Zij hebben daarin begeleiding nodig van hun leidinggevenden. Dat verandert de insteek van het beoordelingsgesprek. Dat betekent meer aandacht voor flexibiliteit en een andere frequentie en inhoud van de gesprekken. Die wordt thans bepaald door de ervaren behoefte en de actualiteit. Dat vraagt ook om een grotere verantwoordelijkheid van medewerkers. Dus geen one-size-fits-all meer!” Daarom spreekt Van den Berg van Het Goede Gesprek. Het gaat immers niet over de beoordeling sec. In Het Goede Gesprek is de werkrelatie evenwichtig en gelijkwaardig. Geen in beton gegoten systeemafspraken uit cao’s en geen beoordelingsreglementen, maar gevarieerde contactmomenten en met plezier leren en presteren.

Best practices

In Het Prestatiemenu zet Van den Berg in drie delen theorie, praktijk en best practices van Het Goede Gesprek uiteen. In het eerste deel draait het om de ingrediënten van de theorie – vandaar de beeldspraak van het menu in de titel. Die ingrediënten zijn: focus op sterke punten; verantwoordelijkheid voor medewerkers; continue dialoog; en dienend leiderschap. Daarna laten in het tweede deel drie experts hun licht schijnen op Het Goede Gesprek, vanuit diverse praktische invalshoeken: de ‘sterke punten’, het ‘werkgeluk’ en het juridisch perspectief. In het laatste deel deelt een tiental ervaringsdeskundigen de wijze waarop zij in hun organisaties het gesprek hebben vormgegeven.