Mindfulness voor leidinggevenden

Abstract
Mindfulness is een hype. Zowel in wetenschappelijk onderzoek als binnen de populaire media is de aandacht voor de gunstige effecten van mindfulness de laatste jaren erg toegenomen. Organisaties zetten meer en meer in op mindfulnesscursussen voor hun medewerkers. Ook het onderzoek naar ‘mindful leiderschap’ is in opmars. Als tegenreactie waarschuwen sommige wetenschappers voor de te grote hoera-sfeer rond ‘McMindfulness’. Het is dus belangrijk om kritisch te blijven en een genuanceerde visie te ontwikkelen met betrekking tot het nut van mindfulness voor zowel leidinggevenden als hun organisaties. In dit artikel maken we een systematisch overzicht van het onderzoek rond leider mindfulness en bekijken we de mogelijke werkingsmechanismen van leider mindfulness, waarna we ook kritische bedenkingen formuleren en praktische adviezen geven omtrent het toepassen van mindfulness in organisaties.

Mindfulness in de praktijk
Verschillende factoren dragen bij tot de effectiviteit van een leidinggevende in het algemeen. Wellicht is het te vroeg om mindful leiderschap uit te roepen tot nieuwe leiderschapsstijl van het jaar. Toch zijn er sterke aanwijzingen dat mindfulness interessante voordelen biedt voor leidinggevenden en hun medewerkers. Door het trainen van aandacht zorgt mindfulness voor een betere focus die beschermt tegen de nadelen van de prestatiegerichte, snel veranderende, multitaskende en schermkijkende organisatie en zorgt het voor een betere effectiviteit. Door de toegenomen focus kan meer informatie opgevangen worden in het huidige moment, informatie die anders genegeerd zou worden. Het zorgt ook voor meer emotionele stabiliteit, een beter omgaan met stress en het nemen van meer gebalanceerde beslissingen waarbij minder cognitieve fouten gemaakt worden. Verder bevordert mindfulness ondersteunend gedrag voor anderen. Wanneer de leidinggevende het voorbeeld geeft kan dit effect uitvergroot worden door de invloed op medewerkers in verschillende lagen in de organisatie. Mindfulness kan dus deel uitmaken van een gezonde organisatie en leidinggevenden hebben de sleutel daartoe mee in handen.

Aanbevelingen voor de praktijk
1. Volg als leidinggevende eerst zélf een cursus
2. Creëer een mindfulness-vriendelijke context
3. Gebruik mindfulness vooral preventief
4. Niet iedereen is gebaat bij mindfulness
5. Ga misbruik van mindfulness actief tegen